W dniu 15.04.br. Został zrealizowany autorski projekt Marcina Pająk pt. ” Ze Spiszem Po Polsce ”który ma na celu promowanie kultury Polskiego Spisza w naszym Kraju. Projekt był realizowany po raz pierwszy w miejscowości Domaniewice (Gmina Domaniewice, powiat Łowicki, województwo Łódzkie), gdzie pierwsze udaliśmy się z Panią Dyrektor GOK Domaniewice, Panią przewodnik PTTK oraz regionalistą i miłośnikiem kultury Panem Zbigniewem do Łowicza i zwiedziliśmy tamtejsze muzeum w którym znajdują się stroje regionalne z poprzednich wieków, mundury, odznaczenia, i broń za czasów wojny które przekazali osobiście żołnierze po powrocie z frontu, bazylikę katedralną znajdującą się w muzeum, następnym miejscem był stary rynek oraz „ Aleja Gwiozd Łowickich“ jest to taka sama aleja gwiazd jak w Hollywood tylko zasłużonymi nie są gwiazdy filmowe czy muzyczne a wręcz przeciwnie, są nimi twórcy ludowi oraz osoby pielęgnujące regionalne dziedzitwo kultury Łowickiej a przy okazji udzieliliśmy wywiadu dla lokalnej prasy lowiczanin.info, następnym celem był Skansen w Maurzycach który od końca lat 70. gromadzi zabytki z dawnego terenu księstwa Łowickiego a obecnie znajduje się około 40 zabytków a ich rozmieszczenie ukazuje dwa historyczne układy przestrzenne łowickiej wsi: tzw. starą wieś – owalnicę z centralnym placem wioskowym, występującą od poł. XIX w. oraz nową wieś – ulicówkę, powszechną w II poł. XX w.
Później zostaliśmy zaproszeni do Domaniewic naszego miejsca docelowego, w którym zwiedziliśmy cmentarz na którym zostali pochowani bohaterowie wojenni, oraz tzw. Perłę Domaniewic czyli Sanktuarium pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w którym znajduje się jedyny na świecie prospekt organowy w formie Orła w Koronie z rozpiętymi skrzydłami, jak wiecie nasz mistrz olimpijski w łyżwiarstwie szybkim Zbigniew Bródka również pochodzi z Domaniewic ale niestety nie udało nam się z nim spotkać. Po całodniowym zwiedzaniu przyszedł czas na poznanie kultury oraz prezentacja naszej.
Spotkanie z zespołem Pieśni i Tańca KALINA (zespół odznaczony dwukrotnie za zasługi dla kultury przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego) odbyło się w Gminnym Ośrodku Kultury w Domaniewicach gdzie zaproszono nas na trening, po treningu członkowie zespołu przebrali się w stroje regionalne Górali Żywieckich oraz zaprezentowali nam ich taniec a następnie w tempie błyskawicznym przebrali się w stroje regionalne Łowickie i zaprezentowali nam ich regionalny Taniec zwany Oberek Płaski. Po występach Kaliny przyszła chwila na nas, Marcin Pająk zaprezentował kulturę, strój regionalny Polskiego Spisza i omówił każdą odmianę, zabytki i atrakcje a następnie wręczył podziękowania oraz foldery promocyjne Gmin Łapsze Niżne i Bukowina Tatrzańska, Pani Dyrektor GOK, Pani prowadzącej zespół Kalina, oraz przybyłemu na spotkanie promocyjne włodarzowi Gminy Domaniewice Panu Wójtowi Pawłowi Kwiatkowskiemu wraz z Przewodniczącym Rady Gminy oraz wszystkim członkom zespołu Pieśni i Tańca Kalina.
Podsumowując spotkanie kultura Łowicka jest można powiedzieć bratnią duszą kultury Polskiego Spisza. Strój regionalny Łowicki występuje w kilku kombinacjach barw ze względu na to z jakiej gminy się wywodzi , oprócz tego jest jeszcze 6 gmin przynależnych do powiatu Łowickiego po staropolsku do księstwa, każda z gmin ma pewną skłonność (nachylinie – w gwarze Łowickiej) czyli cechę właściwą dla małej oczyzny w postaci gminy czy parafii, inne są kombinacje barw w stroju Domaniewickim w którym dominuje kolor pomarańczowy, w stroju Nieborowskim, Łyszkowickim,Kocierzewskim, Kośnianskim,Kiernowskim, i Zduńskim, i dlatego w zależności od tego który kolor jest dominującym po tym kolorze można poznać kto z jakiej gminy czy parafii się wywodzi (w Domaniewicach wymawia się Wychodzi, „ a ty to wychodzisz skund? “ czyli a ty skąd pochodzisz) kultura narodzila się pod wpływem inspispiracji kościelnej, pod wpływem duchowieństwa na społeczeństwo świeckie, dla rolników czy chłopów księżackich punktem honoru było wywyższać się nad rolnikami z mazowsza lub innej części Polski podlęgającej władzy szlacheckiej że mają lepsze warunki finansowe czy prawne bo oni mieli immunitet bo oni byli pod władzą księży stąd nazwa księżacy, a rolnicy spoza księstwa byli zwani szlachciorze czyli ci co podlegają szlachcie. Jeśłi chodzi o gwarę to jest troszkę mieszana z gwarą Śląską i innymi w Polsce, inne zaś są świadectwem 123 lat zaboru Rosyjskiego gdzie księstwo po upadku RP zostało przejęte z pod władzy kościoła katolickiego przez Dynastię Carów Rosyjskich zwane dobrem stołowym, gdzie przez 4 pokolenia przebywało w towarzystwie Rosjan., jest unikalna formuła zwana dwojeniem czyli zwracanie się do do przyjacół przez wy.
W projekcie wzięli udział Marcin Pająk, Dawid Pojedyniec, Andrzej Milaniak i Karolina Krawontka z Niedzicy.
Składamy serdeczne podziękowania dla naszych sponsorów Państwa Szewczyk H.A.T.A. w Niedzicy, Państwa Madejów Ośrodek Pod Trzema Koronami w Niedzicy oraz Parafia pw. św. Bartłomieja apostoła w Niedzicy od których otrzymaliśmy w sumie 800 złotych a projekt kosztował 1400 złotych resztę kwoty pokrył autor projektu.
O/ Marcin Pająk