Krempachy

Udostępnij!

Malownicza, stara wieś spiska leżąca u  stóp pasma Skałek Pienińskich.

Nazwa wsi pochodzi od niemieckiego słowa „Krummbach” – kręty potok, co odnosi się do Dursztyńskiego Potoku, przepływającego przez wieś. Założone najprawdopodobniej w  XIV wieku przez Berzeviczych, Krempachy wchodziły w  skład klucza dunajeckiego i  znajdowały się w rękach Łaskich, a następnie Horvathów. Później przeszły we władanie luterańskiej rodziny Stansithów ze Strażek, która zaczęła tu szerzyć protestantyzm.

Od 1920 r. wieś weszła w  granice państwa polskiego. Aktualnie około 1/3 mieszkańców wsi należy do koła Towarzystwa Słowaków w Polsce. Towarzystwo to organizuje imprezę folklorystyczną tzw. Fašiangy” gromadzącą słowacką ludność Polskiego Spisza na koniec karnawału, określanego przez miejscowych jako „ostatki”.

Cennymi zabytkami są 2 dzieła architektury sakralnej: kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina z 1500 r. oraz kościółek cmentarny pod wezwaniem św. Walentego, który zbudowany został w 1761 roku na miejscu drewnianego z 1516 roku. Na cmentarzu stoi wiele starych nagrobków z węgierskimi i słowackimi napisami.

Z hurdycji wieży kościoła parafialnego roztacza się rozległy widok Spiszu i  jego okolic: od północy widnieje główny grzbiet Lubania, na zachodzie Kramnica i  Obłazowa na tle Podhala; w kierunku południowo-zachodnim Tatry; na południu pasmo Pienin Spiskich i ich najwyższy szczyt Żar, a na wschodzie – Pieniny z  Trzema Koronami. Stąd dokładnie można obejrzeć również tradycyjny tzw. owalnicowy (wrzecionowaty) układ spiskiej wsi. Główna droga, stanowiąca oś Krempach, rozwidla się w  jej centrum, tworząc owalnicowy rynek, na którego końcu stoi kościół. Stare domostwa zwrócone są szczytami do drogi, a  stodoły, ze względu na z dawien dawna stosowane zabezpieczenia przeciwpożarowe, usytuowane są w  niewielkim oddaleniu od budynków mieszkalnych i  gospodarskich, w  równych rzędach na północ i na południe od wsi.

Zapraszamy na oficjalną stronę internetową Krempach:

Źródło/ Spisz Kraina wielu kultur

Zdjęcie w nagłówku: o. Walenty Gnida OFM